Mitt tematips #9: "en god påskekrim"

Satus Skjærtorsdag 2013: glad for å ha ferie! Likevel har eg hatt dårleg tid til å skrive på bloggen dei siste dagane Eg har jobba mellom seks og åtte timar kvar dag sidan laurdag (utanom Palmesøndag), og sjølv om det berre er ein (enkel?) butikkjobb, kan det vere nok i seg sjølv. Særleg sidan me har ein halvtime med pause og butikken er på Kvadrat. Ikkje missforstå meg, det er kjempegøy å anbefale bøker og pakke inn gåver, men du får ikkje tid til så mykje elles i tillegg til litt lang reiseveg tilbake frå jobb. Men det har vore gøy, det har det. All jobbinga har resultert i at det ikkje blei skrive noko i går, for kvar onsdag har Geir på bloggen bokbloggeir.com ei spalte på bloggen han kallar for mitt teamtips. Det går ut på at me skal tipse om omtalar bøker som andre ikkje har sett eller gått glipp av. Samstundes får me mange nye boktips, noko som er veldig positivt, sjølv om stabelen med uleste bøker plutseleg kan vekse frå fem til ti.

Denne veka er temaet "en god påskekrim." Eg har lese så mykje krim det siste at det er nestne det einaste som står i hovudet på meg. Held for tida på med det syvende barnet av Erik Valeur, men har ikkje kome så veldig langt sidan eg les boka paralellt med monkeys with typewriters. Påskekrimen eg skal tipse om nå er ei bok eg las nå i mars for nokre veker sidan, nemleg den femte årstiden av Mons Kallentoft. Boka var enormt bra. Kallentoft er min favorittforfattar og eg byrja på å lese serien i fjor før påske (riktignok bok #2 og bok #4 først, og så bok #3 i mai), så haldt eg fram dette året. Den femte årstiden er kanskje den beste boka bortsett frå sommerdøden spør du meg. Eit lite utdrag frå omtalen:

Av og til når eg les må eg stoppe opp og tenkje på Malin, trangen hennar til å finne ut noko, det ho gjer for å finne fred. Ho er intens, stoppar ikkje. Ingen politietterforskar er så intens som henne. Ho lyttar verkeleg til seg sjølv og intensjonane. Ho lyttar til stemmer som ikkje er der. Mange seier at dei irriterer seg over dei små partia i bøkene der dei døde "snakkar" til henne, men eg må seie at det har ein effekt som det kan vere litt vanskeleg å legge merke til. Eg trur at det er symbolsk, ikkje eit forsøk å å vise ei overnaturleg verd. Eg trur det er eit verkemiddel forfattaren tek i bruk for å vise kva det er som driv Malin. Stemmane er ikkje der, det er berre kjenslene til Malin av at ho må løyse saka. Dei innerste tankane hennar når ei etterforsking pågår. Me ser og ei meir moden kvinne i denne boka. Ho har fått seg kjærast, ho er mindre bekymra, meir roleg og tenkjer òg på å få barn. Utviklinga frå den første Malin som er stressa, slit med å finne seg sjølv og har ein tendens til å drukne sorgene i alkohol, til ein tørrlagd alkoholikar, ei kjærleg mor og ei meir fokusert og moden kvinne er der gjennom alle bøkene. På same måte kan me seie at Maria Murvall er ein tråd gjennom alle bøkene, for i dei fleste  blir ho nevnt. Saka Malin har jobba med blir for altvor teken opp i den femte årstiden.

Dessverre har eg ikkje fått kommentert så mykje i det siste, og eg er dessverre alt for dårleg til akkurat det! Eg skal prøve å bli betre til å kommentar hod dykk og svare på alle dei fine kommentarane de legg inn på denne bloggen!

Ha ei fin påskeveke vidare!

bokbloggarane sine krimtips

I dag, 18. mars, har Bokelskerinnen lagt ut sine krimtips før påsken, og i innlegget har ho òg lagt inn ein linkfunksjon som gjer at me andre bokbloggarar òg kan vere med. Eg er jo kjempeglad i krim, så eg har enormt mykje å anbefale. Eg les jo krim akkurat nå, og sjølv om eg ikkje har kome langt (ikkje langt i det heile teke) tar eg boka med, for å berre vise kva eg les nå. Me får sjå seinare om boka blir anbefalt. Eg fortel om den først.

Fasandreperne av Jussi Adler-Olsen

Den andre boken i serien om Avdeling Q etter "Kvinnen i buret". I 1987 blir et ungt søskenpar brutalt drept i et sommerhus. Etterforskningen peker mot en gruppe kostskoleelever som kommer fra noen av Danmarks rikeste familier. I mangel av bevis henlegges saken. Men ni år etter melder en av de mistenkte seg og tilstår.
Kriminalinspektør Carl Mørck, leder for politiets Avdeling Q for uløste saker, forstår derfor ikke hvorfor saksmappen en dag ligger på hans skrivebord. Mørck er overbevist om at den må ha havnet der ved en feiltakelse. Men når han og assistenten Assad begynner å grave litt, oppdager de at noe er veldig galt.Saken skal vise seg å trekke linjer fra posedamen Kimmie til tre av landets mektigste menn. De tre leter desperat etter henne, fordi hun vet noe som kan knuse dem. Men Kimmie har sine egne planer for hvem som skal jakte hvem.

Boka er til nå spennande og velskriven synes eg. Det er første boka eg les av Adler-Olsen, men det var kanskje på tide at eg òg hang meg på denne trenden. Plottet høyres ho uansett veldig bra ut!

den femte årstiden av Mons Kallentoft

 Det er tidlig i mai, og en familie på skogstur utenfor Linköping finner et ille tilredt lik. Kvinnekroppen er fremdeles godt bevart, og sporene etter tortur er tydelige.
Politietterforsker Malin Fors mener umiddelbart at liket ligner Maria Murvall, den unge kvinnen som sitter stum og apatisk på et psykiatrisk sykehus etter å ha blitt voldtatt og brutalt mishandlet noen år tidligere. 
Etter hvert synes Maria bare å være en brikke i et langt større puslespill.Malin, som lenge har vært besatt av å finne ut hva som hendte med Maria, bestemmer seg for å finne sannheten – uansett hvor den måtte føre henne.

 Nå har eg lese alle bøkene til Kallentoft i serien om Malin Fors, og alle er fantastiske og utspekulerte. Likevel sette denne tankane litt meir i gang enn dei andre. Sommerdøden gav eg ein nokså dårleg omtale av, men eg har, når eg har tenkt i ettertid, funne ut at eg likte boka veldig godt. Sidan eg er veldig dårleg på å lese seriar i rekkefølge, las eg vårlik som er fjerde boka etter sommerdøden. Vårlik var tøff å komme seg gjennom sidan temaet var fælt. Barn som blir drepne er ikkje småtteri. I april eller mai las eg høstoffer av forfattaren, som er tredje boka, og nå i helga fulltførte eg serien med å lese midtvinterblod og den femte årstiden. Den femte årstiden var den beste, sterkaste og mest groteske av dei alle! Omtalen min var ei blanding av tankar rundt valdtekt, oppsummering av boka og ABBA. De kan lese omtalen her. Alle linkane er til mine eigne omtalar.

fllink pike av Gillian Flynn

Hvor godt kjenner du egentlig den du tror du elsker og blir elsket av?Dette spørsmålet må Nick Dunne stille seg på sin femårs bryllupsdag, da hans kone Amy plutselig blir sporløst borte. Politiet mistenker - nærmest av gammel vane - ektemannen. Når de undersøker datamaskinen hans og finner spor av suspekte søk, og venner av hans kone Amy forteller at hun den siste tiden var redd for ham og holdt flere ting hemmelig for ham. Nick bedyrer at han er uskyldig. Han kan heller ikke forklare stadige telefonoppringninger. Men hva med den tilsynelatende bekymringsløse oppførselen hans og den forhøyede livsforsikringen, og fremfor alt, hvor er det blitt av Amy?Med sitt varemerke - et suverent fortellergrep, en tidvis beksvart humor, drivende spenning og en dyp innsikt i forkvaklede menneskesinn - har Gillian Flynn skrevet en oppslukende og utspekulert thriller om kjærlighetens uhyggelige vrangside.

Gillian Flynn, er som de sikkert veit, ein av mine favorittforfattarar. Ho og Kallentoft er fantastiske. Eg veit ikkje kva som er favorittboka mi skriven av denne geniale forfattaren, for eg har likt alle så utruleg bra, men sidan flink pike er aktuell tenkte eg å trekke fram den boka. Heilt fantastisk uhyggjeleg! Eg såg akkurat at Font forlag har lagt ut linken til lenka mi med sitatet: "Flynn burde få sin eigen sjanger kalla opp etter seg." Det er kanskje det eg vil ha fram med hennar bøker.
Omtale flink pike 
Omtale mørke rom
Eg har lese åpne sår òg, men ikkje omtalt boka på denne bloggen.

skygger av Gro Trollet

Midt i en periode  der Paris er i full beredskap på grunn av attentattrusler rettet mot en kvinnelig lokalpolitiker, samt en bølge av bestialske drap på uteliggere av afrikansk opprinnelse, får norsk-franske Eva Levy, fersk løytnant i den berømte brigade criminelle i Paris, i oppdrag å etterforske mordet på en middelaldrende kvinne funnet død i Seinen. Hvorfor det er akkurat hun som får denne saken blir raskt oppklart, men hvilke bånd er det mellom den fattigslige kvinnen og to av Paris løse fugler i kontakt med foreningen «Barn av Don Quijote», en steinhugger og skulptør fra en landsby helt sør i landet, en nesten nitti år gammel skogseier og tidligere motstandsmann som tok fly fra Norge til Paris med håp i hjertet? Og hvorfor dukker journalisten Sarah Blanc stadig opp der etterforskningen pågår? Hvor begynte snøballen å rulle? Eva får etter hvert mistanke om at samtlige personer befinner seg i gråsonen mellom det sorte og det hvite, det gode og det onde, mellom det å være en helt og en forræder. Og at hun må langt tilbake i tid for å kunne løse mysteriet rundt det groteske drapet på kvinnen, hvis personlige historie vil vise seg svært overraskende.Leseren blir tatt med på en reise fra asfaltjungelen i Paris til Telemarks kyst- og bondemiljø.

Denne boka las eg rett før jul. Gripande, spennande og eit uforutsigbart plott. Trollet har laga bra krim her, og den neste boka skal eg òg lese. Omtalen min.

skyggedød av Anne Holt

En regnfull fredag ettermiddag i juli 2011 dør det åtte år gamle enebarnet Sander Mohr i sitt eget hjem. Foreldrene er utrøstelige. Kriminalpsykologen Inger Johanne Vik tror som alle andre at dødsfallet skyldtes en tragisk hjemmeulykke. Bare purunge Henrik Holme, nyutdannet politibetjent for seks uker siden, fatter mistanke: Alt var muligens ikke slik det skulle være i det resurssterke og tilsynelatende velfungerende hjemmet på en av Oslos beste adresser. Uten erfaring, men med stor viljestyrke og sikker teft, makter han å få med seg Inger Johanne i en etterforskning som skal vise seg fatal.I skyggen av den nasjonale katastrofen som rammet Norge den dagen Sander døde, forsøker de umake parhestene å nøste opp i en families skitneste hemmeligheter. Jakten på sannheten om åtteåringens død blir en brutal konfrontasjon med fordommer og unnvikenhet, skam og løgner, systemsvikt og menneskelig fornedring.Skyggedød er det femte og siste frittstående bind i serien om Inger Johanne Vik og Yngvar Stubø. Tidligere bøker i serien er Det som er mitt, Det som aldri skjer,Presidentens valg og Pengemannen. Serien er oversatt til 25 språk, og solgt i millioner av eksemplarer over hele verden.

Holt si bok skyggedød er både lettlest, men òg veldig vanskeleg å lese. Sidene flyr fort når du først blir henga, men temaet er så alvorleg at du ikkje gløymar boka med det første. Min omtale 

Eg kunne skrive i all æve, men eg trur ikkje eg skal halde på så alt for mykje lengre med bøkene eg har lese. Likevel, de bør lese den største straffen av Robert Wilson, englemakersken og ulykkesfuglen av Camilla Läckberg (pluss resten av serien, men dette er dei beste bøkene, heilt klart) og bøkene til Johan Theorin.

Seinare i år skal eg lese desse:

det syvende barent av Erik Valeur

Syv barn kom til verden på Rikshospitalets fødesal B. I månedene som fulgte fant frøknene på det berømte spedbarnshjemmet Kongslund nye familier til dem over hele Danmark, og de vokste opp uten å ane noe om sin egen fortid. Ett av barna bar på en hemmelighet som for enhver pris måtte skjules.
Da en eldre kvinne mange år senere ble funnet død på en strand like ved barnehjemmet, ble det opptakten til en sak som ville hjemsøke hele nasjonen: Hadde det ærerike barnehjemmet gjennom et halvt århundre skjult skandaler på høyeste samfunnsnivå? 
En sitrende spennende mordgåte flettes sammen med en sylskarp mediesatire.

 En onsdag i september blir Malin Fors tilkalt til et av de finere nabolagene i Linköping. Et gift par er funnet myrdet i boblebadet sitt. Deres fem år gamle adoptivdatter Ella er forsvunnet. Søket etter den lille jenta blir intensivt, og Malin og hennes kollegaer dras inn i en situasjon der grensene er utydelige. Mellom døde og levende, mellom godt og vondt.Malin Fors er sær, ordentlig, intuitiv og intelligent. Besatt. Stadig på flukt fra seg selv. Etterforskningen tvinger henne til å konfrontere sine egne demoner, og lysten på å la alkoholen viske ut virkeligheten er sterkere enn noensinne. Men de dødes stemmer lar henne ikke være i fred, og hun vet at hun ikke kan gi opp. Hun kan ikke svikte Ella.Dette er Kallentofts sjette roman og den første i en ny serie med Malin Fors i hovedrollen.

den mørke porten av Lars Mæhle

 Ein mann blir drepen på brutalt vis i ein kyrkjeruin, same stad som psykologen Karsten Scheel blei funnen myrda fem år tilbake. Ina Grieg, Scheels kollega og hemmelege elskar, blir inkludert i etterforskingsteamet. Kjensla av at ho er med i teamet på nåde, gjer at Ina Grieg finn uortodokse metodar for å få etterforskinga framover. Hennar gamle venn og mentor, den pensjonerte psykologprofessoren Trygve Winther, viser seg å bli til stor hjelp. Snart blir det klart at dei står ovafor ein seriedrapsmann besett av hemn. Og Ina må kjempe mot fleire demonar i jakta på  fienden, ikkje minst sine eigne.

 en usynlig av Pontus Ljunghill

I 1920-tallets Stockholm går en lydløs og usynlig morder løs. En morder ingen ser, men som følger hvert skritt etterforskningen tar. Noe som skal komme til å koste kriminalkommissær John Stierna dyrt…

Stockholm, september 1928. En åtteårig jente blir funnet myrdet på et øde og forlatt verft på Djurgården i Stockholm. Mordet vekker stor oppstandelse, og pressen rapporterer daglig om etterforskningen. Den unge og lovende etterforskeren John Stierna får saken på sitt bord. Hvem drepte den åtte år gamle jenta?

Visby 1953. I en hotellbar på Gotland sitter Stierna og oppsummerer sin karriere, etter nettopp å ha gått av med pensjon. Mordet på den lille piken har for alltid brent seg fast i sinnet hans, og når en journalist oppsøker ham for å lage en story på hva som egentlig skjedde den høsten i 1928, rulles hele saken opp på nytt.

Vil Stierna rekke å finne den usynlige morderen før saken foreldes?

En usynlig er første boken ut i en avhengighetsskapende spenningsserie som utspiller seg i Stockholm på den første halvdelen av 1900-tallet.

bok: den femte årstiden av Mons Kallentoft

Om vondskap

Eg har laga ei mykje kortare innleiing til denne boka enn eg plar å gjere, fordi eg kunne ikkje få ned nokre fleire ord. Vondskap er det som skildrar handlingane i denne boka best. Markabert, vondt og fælt. Korleis klarar nokon å skrive noko slikt som dette? Når eg skriv denne omtalen, sit eg og høyrar på ABBA-musikk, for å ha noko litt lettare å forholde seg til. Det kan verke rart når de les vidare, men nokre gonger det vonde så absurd og fælt at du må ha noko anna òg å ha. I songen eg høyrer syng Amanda Seyfried frå Mamma Mia-filmen "I have a dream." Seinare syng ho "to help me through the reality". Det er nokre ord som passar perfekt i denne samanhengen. Hanlinga i boka konsentrerar seg rundt ei tema som både er tabu, men likevel veldig omstridt. I det siste har det vore mykje om det i media, ikkje fult så mykje frå Noreg, men frå India. Temaet er valdtekt, og hendingane i India gir eit litt anna perspektiv etter denne krimromanen. Det kjem nærare og verker endå meir grotesk. Der har det vore gruppevaldtektar på gruppevaldtekar (og nå seier eg ikkje at dette har noko med løysinga å gjere), og eg vart sjokka då eg høyrte at nokre menn hadde forgripe seg på ei jente på tre år! Dei er barbarar dei som gjer slikt. Dei er dyr!

Dette tenkjer òg hovudpersonen i boka til Kallentoft, Malin Fors. Dette er femte boka eg les om den ivrige, besette, tøffe, dyktige politietterforskaren. Ho har eit eige "image". Ho er ustoppeleg, men av og til kan det verke som at det likevel er umogleg. Men slik som ei kjent sykkelstjerne (Dag Otto) i Noreg seier: "Ingenting er umulig. Det umulige tar bare litt lengre tid." Dette trur eg er mottoet til Fors utan at ho veit det sjølv. På ein ferie saman med kjærasten møter ho ei kvinne som jobber på ein klinikk i Lund med personar som er veldig psykisk svake. Kvinna fortel henne om ei kvinne som er der som vart valdteken og etter det ikkje har sagt eit einaste ord. Malin tenkjer med ein gong på ei kvinne i Lindköping er i same situasjon, Maria Murvall. Ho vart valdteken og sit nå på ein klinikk heilt stum, til stades fysisk, men ikkje psykisk. Nysgjerrig som Malin er, vil ho finne ut kven som har gjort dette med jentene, og samstundes skjer det på nytt. Ein familie finn eit lik i Lindköping på ein vakker maidag. Malin ser straks ein samanheng mellom dette og dei to andre. Ho er besett av å finne ut kven som har gjort det, og det same er kollegane på mange måtar. Dei er alle sjokkert over kva eit menneske kan gjere, og spørsmålet om kor langt dei kan gå for å finne svar reiser seg. Gjer det noko kva middel dei tek i bruk for å kome til mål?

Av og til når eg les må eg stoppe opp og tenkje på Malin, trangen hennar til å finne ut noko, det ho gjer for å finne fred. Ho er intens, stoppar ikkje. Ingen politietterforskar er så intens som henne. Ho lyttar verkeleg til seg sjølv og intensjonane. Ho lyttar til stemmer som ikkje er der. Mange seier at dei irriterer seg over dei små partia i bøkene der dei døde "snakkar" til henne, men eg må seie at det har ein effekt som det kan vere litt vanskeleg å legge merke til. Eg trur at det er symbolsk, ikkje eit forsøk å å vise ei overnaturleg verd. Eg trur det er eit verkemiddel forfattaren tek i bruk for å vise kva det er som driv Malin. Stemmane er ikkje der, det er berre kjenslene til Malin av at ho må løyse saka. Dei innerste tankane hennar når ei etterforsking pågår. Me ser og ei meir moden kvinne i denne boka. Ho har fått seg kjærast, ho er mindre bekymra, meir roleg og tenkjer òg på å få barn. Utviklinga frå den første Malin som er stressa, slit med å finne seg sjølv og har ein tendens til å drukne sorgene i alkohol, til ein tørrlagd alkoholikar, ei kjærleg mor og ei meir fokusert og moden kvinne er der gjennom alle bøkene. På same måte kan me seie at Maria Murvall er ein tråd gjennom alle bøkene, for i dei fleste  blir ho nevnt. Saka Malin har jobba med blir for altvor teken opp i den femte årstiden.

Sommerdøden handla òg om valdtekt og var veldig spennande. Likevel er denne boka endå meir grotesk, set seg endå meir inn i denne vondskapen. Ei valdtekt er noko ei kvinne vil ta med seg resten av livet, viss ho overlever. Det set sine spor, slik er det berre. Ufrivillig sex er eit av dei største haldnignsproblema i samfunnet i dag. Ikkje haldninga til kvinna, men til mannen som utfører det. Menn utnyttar styrken sin på den mest groteske måten som finst, og det som skjer etterpå er forskjellig får person til person, men likevel vil det prege eit menneske. Kvinnene i denne boka har fått gjennomgå, og det same fekk kvinnene i sommerdøden. Kallentoft tar i desse krimbøkene opp eit sentralt tema i dagens samfunnsdebatt og stiller spørsmål som kanskje andre òg stiller seg, men som ikkje blir nemnt i media. Kan ein tilgi nokon som gjer eit anna menneske så vondt? Er dei verkeleg menneske? I ei slik sak, kan du gjere alt for å ta den som har teke det? Har du rett til å gjere alt for å straffe ein slik person? Og kva viss det hadde vore nære familiemedlem? Kva hadde me gjort då? Kor sterkt hadde hatet blitt? Mellom linjene finn med ubesvarte spørsmål som er aktuelle og sårbare tema.

Nå har spelelista gått over på SOS frå same film. Sjølv om det i ein annan samanheng vil seg sitere nokre linjer som har sett seg fast nå: "I tried to reach for you, but you have closed your mind" og "you seem so far away though you are standing near". Det er slik Malin føler det overfor Maria Murvall i den femte årstiden. Langt borte, men likevel så nær. Samstundes som Malin er besett og arbeidar på spreng for å finne den skuldige, er det andre som ikkje er like engasjert lengre. Sven Sjöman, ein som har leia etterforsking etter etterforsking med stort engasjemnt og ei stø hand verker nå uengasjert og umotivert. Skjebnane til kvinnen verker ikkje til å gå like hardt innpå han som dei andre. Likevel er dei andre kollegane tøffare enn nokonsinne. Börje, Johan, Zeke, Karim, Karin og Waldermar. Det er unntakstilstand på politistasjonen. Karin blandar seg plutseleg meir inn i etterforskinga, stiller spørsmål på linje med dei andre. Waldemar, som alltid har hatt omdiskuterte metodar, går endå fleire skritt lengre. Johan har gått frå usikker familiefar til sikker ekspert på data. Börje er Waldermars mindre valdelege konpanjong. Zeke er Malins, hennar høgre hand, bremse og pådrivar. Alt blir forandra i denne boka, sjølv om mykje er det same gamle.

Plottet i boka er genialt, kven har gjort dette med jentene. Språket suger ein til seg like sterkt som i dei andre bøkene. Det er frramleis poetisk, men minst like lett forstålege som elles. Eg trur det er eit språk du enten liker eller ikkje liker. I tillegg har forfattaren brukt gjenntaking og linjedeling som sterke verkemiddel. Det høyres mest ut som ein diktanalyse, men det er heller poetisk språk sett inn i ein samanheng der det blir ein kontrast til handlinga. Kallentoft gjer som vanleg ein strålande jobb. Han er tydeleg og klar, og me kan òg lure på om det ligg eit snev av samfunskritikk under språket. Spark til overklassa og dei rike og måten samfunnet er. Eit lite spark til kor lett det er å nå det ein vil om ein har nok pengar.

Malin Fors kavar med nok eit mysterium med nesten usynlege spor. "Slipping through my fingers" er ord som kjem tilbake til meg frå songen med same namn, denne gongen framført av Meryl Streep i filmen Mamma Mia.

Bok: midtvinterblod av Mons Kallentoft

Eg synes eigentleg at krim er noko av det som er vanskelegast å omtale, for du skal ikkje røpe for mykje, men likevel gjere det spennande. På omslaget til boka, som er forholdsvis avskrekkande viss du ikkje har eit nært forhold til krim frå før av, står det: "...aldri kjedelig. Ikke et sekund." Dette skreiv Ambjørnsen om boka i VG. Eg er einig, men skal utdjupe endå meir enn det.

Dette er første boka Kallentoft laga om politietterforskar Malin Fors. Ho vart gitt ut for fem år sidan. Sjølv om eg har lese fleire krimbøker av Kallentoft om Marlin Fors før og kjenner alle karakterane ut og inn, følte eg ikkje at presentasjonane var keisame og at det føltes rart å lese denne boka nå. På same måte som alltid blir karakterane skildra gjennom gjerningar, ord og kva livssituasjon dei er i. Eg hadde heller ikkje peiling på kva som var svaret på krimgåta i boka, for Kallentoft har skrive ein krimserie kor svaret på sist krimgåte ikkje har noko med den neste å gjere. Alt var nytt og spennande.

I denne boka får Malin Fors og Zacharias "Zeke" Martinsson ei uvanleg drapssak på bordet. Ein kald vintermorgon kjører ein mann mot Lindköping. Han har vore hos elskerinna og har valt ein annan veg heim enn vanleg sidan det er natt. Eit nokså uventa syn møter han: Eit lik av ein svær mann som heng i ei grein på eit tre. Det blir Malin, Zeke og dei andre i polititiet som skal oppklare saka. Først peiker bevisa mot Åsatrusamfunnet og vinterritualet Midtvintersblot. Har det noko med dette å gjere eller er det noko anna som er årsaka til at ein mann har blitt hengt opp i eit tre.

Mordgåtene til Kallentoft verker alltid veldig godt gjennomtenkte. Det er umogleg å finne svaret på gåta utan å lese vidare. Kallentoft haler ut handlinga og lar svara vente på seg, utan at det trekker ut så lenge at ein vil legge frå seg boka. Eit anna verkemiddel er skrivemåten. Linjedeling, korte setningar, poetisk språk, men likevel fult forståeleg er eit kjenneteikn på denne forfattaren. Ein blir teken med inn i ei verd som er både realistisk, men likevel vond å forstå seg på. Nokre hendingar og svar gjer at ein kjenner at medkjensle og sympati blir vekka, samstundes som at det skjærer ein i hjartet å høyre kva nokon kan finne på å gjere for å skyve vekk minner og fortrenge sanninga. Det er forholdsvis få karakterar som er med, i forhold til i andre krimromanar. Kallentoft plar ikkje å skrive om store spel der landet eller byen er truga. Det plar å vere ei gåte som gjer at han må skildre menneske og liva deira på ein heilt annan måte andre andre krimforfattarar. Det kan vere som veldig typisk, norsk politikrim, men det skiljar seg ut på den måten at krimgåtene på mange måtar er annleis.

Denne boka er ikkje veldig annleis frå dei andre, men krimgåta er alltid ny. Du har ikkje ei kjensle av at du har else det før. Karakterane er skildra på ein måte som gjer at du tenkjer du kunne ha møtt dei "in real life". Malin Fors er som vanleg ein spanande karakter. Ho stiller mange spørsmål som me òg kan kome på å stille oss. Spørsmål rundt kjærleiken til ei mor, rundt tenåringslivet, rundt kor fort eit barn veks til, rundt kjærleik og rundt krimgåta. Ho er ikkje ei kompromisslaus, kjenslelaus dame, men heller ei hardtarbeidande, sympatisk, tøff mor som er veldig glad i dottera, men bruker litt for mykje tid på jobben. Noko av grunnen til den altoppslukande interessa ho viser i bøkene er at ho tilsynelatande ikkje får fred før ho har oppklart kva som skjedde. Ho føler på eit ansvar ovanfor personen som er kidnappa eller drepen, noko som gir endå meir driv i boka.

Kollegane hennar er òg personar du kan møte "in real life". Som eg skreiv pregar livssituasjonen og gjerningane dei. Zeke er gift, har ein son som speler på is-hockeylaget, men er langt meir interessert i jobben og korøvingane enn å gå på sonen sine is-hockeykampar, uansett kor bra han gjer det. Börje er gift med ei kone med MS, har ein stor kjærleik til hundar og liker å vere på skytebanen for å få "lufta seg". Johan Jackobsen er ein firebarnsfar som er delt mellom jobben og familien. Karin Johanisson er den dyktige kriminalteknikaren som er gift, pliktoppfyllande og den som blir rakka mest ned på på stasjonen. Sven Sjöman er den stødige på politistasjonen, og Karim Akhbar er den PR-kåte, som gjerne stiller opp i lokalavsia som talsmann for politiet. Etter kvart som ein les bøkene veit ein på mange måtar kva dei gjer, men kan på andre måtar bli heilt totalt overraska over nokre karakterar.

Denne omtalen vart ikkje så mykje om sjølve boka, men kanskje meir generelt om serien. Om boka kan eg seie at var eit genialt plott, og minst like god som dei andre! Heilt i slutten vil eg dele nokre tankevekkande setningar frå side 403 i midtvinterblod:

Hva skjer når man lyver for barna sine? Når man gjør dem noe vondt? Slukner en stjerne på himmelen, da?

mitt tematips #7: "Born in the USA"

Onsdagen kom igjen denne veka òg, som alltid, og med onsdagen kjem òg "mitt tematips" som er ei spalte Geir på bloggen bokbloggeir.com legg ut kvar onsdag. Formålet med dette er å oppdage tidligare omtalar på andre bloggar som ein kanskje har gått glipp av eller ikkje har sett skikkeleg på. I dag er temaet "born in the USA".

Rett før eg la ut dette innlegget publiserte eg ein omtale av ei bok med forfattar frå USA, og sidan eg ville ha med ein omtale frå dette året denne gongen, og ikkje villa ha med Gillian Flynn, valte eg Tiffany Baker som har skrive saltsøstrene.

Baker er ein amerikansk (SURPRISE!) forfattar som bur utanfor San Fransisco saman med mannen og dei tre barna og ein hund. The Gilly Salt Sisters vart utgitt på engelsk på Grand Central Publishing i mars 2012 og kom på norsk på Cappelen Damm litt seinare same året. Seinare har Baker òg gitt ut The Little Giant of Aberdeen County. 

Her er eit lite utdrag frå omtalen min:

Claire og Jo er forskjellige på alle måter. Alt frå utsjånad til personlegdom viser eit søskenpar som ingen skulle trudd var søsken. I den oppdikta i byen Prospect i Cape Cod er mykje av livet til innbyggjarane påverka av saltet og Gilly-familien på salt-marsken. På saltmarsken er det berre kvinnene som har overlevd, aldri mennene eller gutane, og staden er driven av kvinner. Då Jo og Claire var små hende det ei tragisk ulukke med eit familiemedlem som verken Jo eller mora kan gløymme. I nåtida i boka er mora dø og Jo driv saltfarmen aleine etter at Claire har brote opp. 

Forresten, nokon som skal lese krim i påsken? Ikkje svar i kommentarfeltet, men heller i meiningsmålinga mi til høgre for dette innlegget her. Heilt anonymt :)

bok: saltsøstrene av Tiffany Baker

Kvardagen i Prospect i USA kan vere hard, og i alle fall viss du heiter Gilly til etternamn og driv ein saltfarm. Dette får Claire og Jo erfare i Tiffany Bakers bok saltsøstrene. Talk about salt of the earth people! Baker inhabits a world that is at once easy to assimilate into and difficult to get a handle on, skriv Jana Sicilliano i Bookreporter 22. mars 2012. Er eg einig?

Claire og Jo er forskjellige på alle måter. Alt frå utsjånad til personlegdom viser eit søskenpar som ingen skulle trudd var søsken. I den oppdikta i byen Prospect i Cape Cod er mykje av livet til innbyggjarane påverka av saltet og Gilly-familien på salt-marsken. På saltmarsken er det berre kvinnene som har overlevd, aldri mennene eller gutane, og staden er driven av kvinner. Då Jo og Claire var små hende det ei tragisk ulukke med eit familiemedlem som verken Jo eller mora kan gløymme. I nåtida i boka er mora dø og Jo driv saltfarmen aleine etter at Claire har brote opp. 

Ingen menn tårer å kome nær jentene, i den tru at dei er hekser og at det kvilar ei forbanning over alle menn som vil eige saltmarsken. Berre With Turner, byens kjekkas med adeleg opphav og ei bestemt mor prøver seg. Først med Jo, og så med Claire. Med baktankar om å ein dag ta over, gifter With Turner seg med Claire, for så å prøve å overtale eldstesyster Jo til å selje. Men Jo vil ikkje selje, og Clair vil ikkje ha noko med saltfarmen å gjere lenger, og ho veit ikkje kva ektemannen pønskar ut bak ryggen hennar. 

Dee er ei jente som i "nåtida" flyttar til Prospect saman med faren og byrjar å drive kafeen "the Lighthouse" saman med faren Cutt. Faren er streng og dominerande, men Dee jobbar likevel på kafeen hans. Det går ikkje lang tid før ho høyrer historiene som går i Prospect om saltmarsken og søstrene og With. Claire, som kjem innom kafeen nesten kvar dag, fascinerer Dee, og òg ektemannen With er sjarmerande. I den kommande tida går ikkje alt på skinner, verken for Dee, Claire eller Jo. Jo blir truga av banken, Claire har problem i ekteskapet og Dee er Withs elskerinne. Duka for problem? Absolutt! Boka er fortalt i ein autoral synsvinkel frå tredje person. Det er veldig uregelsmessig og ikkje noko system på om det er Dee, Claire eller Jo som fortel, men det øydelegg ikkje veldig mykje, sjølv om det hadde vore interessant og sett korleis boka kunne blitt i ei autoral framstilling frå første person med litt fleire kjensler knytt til hovudpersonena. Forholdet til karakterane hadde då blitt meir personleg. 

Boka var godt fortalt, men kom litt treigt i gang syntes eg. Kunne ta ho opp att etter to månadar(!!) og berre lese vidare etter hundre sider. Ein av grunnane til at dette var enkelt, er at det ikkje er mange avanserte namn og heller ikkje mange karakterar å halde styr på i forhold til i ei vanleg bok. Ein anan grunn var at hanldinga rett og slett stod nesten heilt stille dei første hundre til to hundre sidene, men det vart betre. Likevel, litt meir handling, mindre tørrprat. Det er mi meining. Omslaget på boka er nydeleg. Skrifta, teikninga og alt viser mykje av boka i eit bilete synes eg. Likevel ligg det noko mystisk over det som gjer at ein får lyst til å ta denne boka opp i ein bokhandel. Forfattaren har nytta seg av enkele verkemiddel. Til dømes har ho avslutta eit kapittel med eit ubesvart spørsmål og halar ventetida ut, mens ho skriv i frå ein annan synsvinkel. Trangen lesaren har til å få svar på spørsmålet blir då endå større og ho hindrar at lesaren legg frå seg boka. 

Alt i alt, ei litt treig leseoppleving i byrjinga, men elles veldig god. Likte ikkje heilt at boka var skriven i tredje person, for ho var nokså upersonleg på mange andre måtar og rørte ikkje ved noko i meg som lesar, sjølv om historia er sår på mange andre måtar. 

Mitt tematips #6: "En sekser på terningen"

Tematips er ei spalte som Geir på bloggen Bokbloggeir.com legg ut kvar onsdag. Formålet med tematipset er å få fram i lyset gamle bokomtalar som andre har gått glipp av eller ikkje har fått lese. I dag skal me finne ein omtale ut frå temaet "en sekser på terningen". Sjølv om eg ikkje gir terningkast eller score eller stjerner til bøkene, synes eg det var eit spennande tematips. I dag er omtalen av ei gammal barnebok frå då eg var lita!

Denne boka heiter bestefar var eit kirsebærtre og er skriven av forfattaren Angela Nanetti. Ho er ein dyktig forfattar med eit språk som er tankevekkande, men òg lett forståeleg for målgruppa: Nemleg barna. Boka handlar om Tonio som har fire besteforeldre, to på landet og to i byen, og Tonio har besteforeldra på landet som favorittar. Men kva skjer når bestemor på landet døyr og bestefar byrjar å oppføre seg rart? Og kva med bestefars grønnsakshage og kirsebærtreet Felix som er kalla opp etter mamma Felicia?

Her er eit lite utdrag frå omtalen:

Besteforeldra i byen er ikkje særleg begeistra for bestefar på landet, og det merkar lesaren veldig tidleg. Dei kallar han, inndirekte, uansvarleg og uregjerleg, og Tonio forstår kva dei synes om han. Derfor er det duka for konfliktar mellom Tonio og besteforeldra i byen, mamma og besteforeldra, mamma og Floppy og aller verst mamma og pappa. Hendingane som foregår rundt denne tida gjer saka bare endå verre. Bestefar Ottaviano sit ute ei heil natt for å varme knoppane på Felix, og dermed får han òg lungebetennelse. Korleis skal det gå med han, og kvar skal han bu? Mamma meiner at bestefar ikkje klarer å bu aleine på garden.

Eg kunne valt veldig mange bøker ut frå dette temaet, men eg valte denne gode og forholdsvis ukjende boka for at fleire skal oppdage ei fin, nynorsk bok for barn som ikkje bare er tull. Det er heller ikkje ei leseløve, og ho skiljar seg ut på mange område. Likevel, les boka med barna dykkar viss de vurderer å anbefale henne vidare. Nokre delar er litt vanskelege. 

bok: Teresa Birnas bortgang av Victoria Bø

Den norske forfattaren Victoria Bø, som òg har utdanning i internasjonal politisk økonomi, har skrive ei annleis og fengande bok. Teresa Birnas bortgang er ikkje ein vanlig historisk roman, men ei bok som òg tar opp viktige spørsmål om familieliv, kjærleik og viser djup innsikt i vikte samfunnsspørsmål.

Ellen er jusstudent, men er utsliten av studia og all grublinga ho har haldt på med. På sommaren reiser ho til faren Roar og stemora Eva i Praha, der òg litlesøstera Linde bur. Faren Roar er målar og barn av Teresa og Oddvar. Etter opprøret i 1968 flytta Roar saman med Oddvar og storesøstera Gita til Noreg for å starte eit nytt liv. Historiene rundt mora Teresa har vore mange, men likevel sjeldne. Ingen veit eigentleg kva som skjedde, og nå når Ellen og Roar igjen er i "Teresas by" er jakta på den sanne historia i gang. Likevel kan ei jakt ikkje berre avdekke tidligare øydelagte forhold, men òg øydelegge samhold i nåtida. Orda Bø har valt å bruke i boka verker velvalte og passar til stemninga som ho byggjer opp. Handlinga foregår ikkje berre rundt mysteriet frå 1968, men òg rundt konfliktar frå nåtida og Ellens forhold til Roar, stemor Eva, litlesøster Linde, mora Wencke og tanta Gita.

Første gang jeg møtte Eva hjemme i Oslo, skjønte jeg at Roar kom til å gifte seg med henne. Hun var så forskjellig fra de andre. Det ble vielse også. I fjor. Tingehuset, middag på Bristol og øl på Håndverkeren. 

Dette er setningane som fortel mykje om forholdet mellom Eva og Roar. Samstundes er indentiteten til Ellen eit tema.

Men mesteparten av meg er ikke meg. Mesteparten av "meg" er Roar og Wencke. Jeg har Roars hår. Wenckes tynne armer. De er meg. Og jeg er dem. 

Bø måler eit tydeleg bilete for oss av jente som veit kor ho kjem frå, men likevel er usikker på kven ho er, kven foreldra er og kven dei liknar på. Ellen lurer på om faren har mest i seg av Oddvar eller Teresa eller om han er litt begge deler. Og kven er ho, Wencke eller Roar eller litt begge deler. Har ho noko av famora Teresa. Utanom dette er forsvinninga til farmora Teresa for lenge sidan eit sentralt tema. Ho forsvann under opprøret i 1968. Opprøret førte henne vekk frå byen hennar seier mange. Er det sant? Kva skjedde med henne? Kvifor er temaet tabu? Korleis kan spora etter ei dame berre forsvinne sporlaust. Ein forskjell frå denne boka og andre historiske romanar er at mange andre går tilbake i tid for å fortelje og har eigne kapittel frå tida då hendinga skjedde. Det har ikkje denne boka. Ho har ein hovudperson som tenkjer og vil vite. Bilete som dannar seg i løpet av boka er delvis eit som blir danna ut frå faktaopplysningar og delvis eit som blir danna av minner frå Ellen og hennar tankar rundt temaet. Samstundes som dette skjer, er det òg riper i forholdet mellom Roar og Eva og Ellen får sjølve oppleve kjærleiken. Òg søskenkjærleiken står sentralt, og eg er glad det ikkje er ei "Hatar stemora mi og halvsøskna mine og faren min og heile livet mitt"-bok, men heller ei bok som viser at biologi ikkje er alt, og at sjølv stemødre kan vere greie og ikkje vonde Askepott-stemødre.

Boka blir fortalt i første person, og det er Ellen som er forteljaren. Samstundes skriv ho boka til Linde og henvender sge direkte til litlesøstera og oss. Eit smart triks som gjer at me føler oss inkluderte. Forteljarstilen er spesiell og har ein eigen rytme og eigen måte og skildre hendingar, stader og personar på. Boka er veldig kort, berre på litt over to hundre sider. Slutten er relativt open, og sjølv om det ikkje er dei store hendingane som skjer, er det ein driv i boka som fengar lesaren. Men boka når ikkje heilt opp til toppen hjå meg. Kanskje litt enkel, men likevel, godt lesestoff som ein bør få med seg blant bøkene i 2013.